نفت خام
- قیمت نفت‌خام در ماه دسامبر، تحت تاثیر عوامل بنیادین قوی بازار به شدت افزایش یافت و به بالاترین سطح در 10 ماه گذشته رسید. انتظار بازار از رفع تدریجی تنگناها و شتاب در بهبود تقاضا به این افزایش کمک کرد. بهبود سودهای پالایشی، کاهش ذخیره‌سازی‌ها در ذخایر روی آب و پایبندی به توافقات به عمل آمده در بیانیه همکاری اوپک و غیراوپک از سوی کشورهای مشارکت‌کننده در این بیانیه، عوامل موثر دیگر در تقویت قیمت نفت بودند.
- میانگین ماهانه قیمت سبد نفتی اوپک در ماه دسامبر 2020، با افزایش قابل توجه 6/56 دلار در هر بشکه، معادل 15 درصد افزایش، به 49/17 دلار در هر بشکه، بالاترین سطح قیمت از فوریه 2020 رسید. با این حال، حال، میانگین قیمت این سبد از ابتدای سال تاکنون با 22/57 دلار در هر بشکه کاهش نسبت به مدت مشابه سال قبل، به 41/47 دلار در هر بشکه، پایین‌ترین سطح از سال 2016، رسید.
- در ماه دسامبر 2020، قیمت نفت‌خام در بازار آتی‌ها در آمریکا و اروپا، با افزایش قابل توجهی روبرو شد و به بالاترین سطح از ماه فوریه سال 2020 رسید. سرمایه‌گذاران، با پیش‌بینی بهبود وضعیت اقتصادی و تقاضای نفت، که بیشتر تحت تاثیر واکسیناسیون کووید-19 در برخی کشورها بود، فعالیت خود را افزایش دادند. تصویب بسته‌های بیشتر محرک اقتصادی در آمریکا و اروپا، باعث افزایش قیمت‌ها در بازار آتی و سهام شد. خوش‌بینی‌ها در خصوص بازار نفت، تحت تاثیر عواملی مانند، چشم‌انداز روشن از تراز در بازار، تصمیمات جدید در بیانیه همکاری در اوایل ماه دسامبر که قرار شد از ابتدای ماه ژانویه 2021، اقدام گردد، همراه با اتفاق نظر در خصوص ادامه این دوره توافق، بیشتر شد. به طوری که قیمت نفتخامهای شاخص برنت و دبلیو‌تی‌آی در قراردادهای آتی، به ترتیب در بازارهای بورس لندن و نیویورک، با 6/24 و 5/72 دلار در هر بشکه افزایش، به 50/22 و 47/07 دلار در هر بشکه، رسید. میانگین قیمت این نفت‌خام‌ها از ابتدای سال 2020 به ترتیب با 20/95 و 17/70 دلار در هر بشکه کاهش نسبت به مدت مشابه سال 2019، در سطح 43/21 و 39/34 دلار در هر بشکه بود. قیمت نفت‌خام شاخص عمان در بازار بورس دبی در ماه دسامبر، با 6/10 دلار در هر بشکه افزایش به 50/13 دلار در هر بشکه افزایش یافت. میانگین قیمت این نفت‌خام از ابتدای سال 2020 نسبت به مدت مشابه سال گذشته با 20/96 دلار در هر بشکه کاهش به 43/03 دلار در هر بشکه تنزّل یافت.
- خالص وضعیت خرید نفتخامهای شاخص برنت و دبلیو‌تی‌آی توسط صندوق های پوشش ریسک و سایر مدیران مالی، با بیشتر شدن فعالیت آنها نسبت به ماه گذشته که بیشتر تحت تاثیر رونق در بازار نفت بود، افزایش یافت.
- ساختار بازارهای بورس لندن و دبی برای نفتخامهای شاخص برنت و عمان در ماه دسامبر 2020، در حالت کنتانگو قرار گرفت. شایان ذکر است که این وضعیت برای بورس دبی با شیبی تندتر همراه بود. در مقابل، ساختار بازار بورس نیویورک برای نفت‌خام شاخص دبلیو‌تی‌آی در حالت کونتانگو قرار گرفت.
- در ماه دسامبر 2020، در بازارهای اروپا وآسیا، قیمت نفتخامهای شیرین سبک در مقابل قیمت نفتخامهای متوسط و سنگین ترش تقویت یافت. این در حالی بود که در خلیج‌مکزیک، این اختلاف، تقریبا معادل با ماه نوامبر 2020 بود.
بازار فرآورده های نفتی و عملیات پالایشی
سودهای پالایشی
- در ماه دسامبر 2020، وضعیت سودهای پالایشی در مناطق مختلف جهان متفاوت بود. در آمریکا، سودهای پالایشی با افزایش روبرو شدند که این امر، بیشتر به دلیل تقویت بازار انواع فرآورده‌های نفتی، به غیر از نفت‌کوره، بود. افزایش فعالیت‌های حمل و نقل به دلیل تعطیلات پایان سال، به همراه پایین‌بودن حجم خوراک پالایشی به میزان 2 میلیون بشکه در روز کمتر از مدت مشابه سال قبل، باعث این تقویت شدند.
- در اروپا، افزایش قیمت نفت‌خام همراه با تقاضای ضعیف فصلی، افت سودهای پالایشی را به دنبال داشت. در آسیا، کاهش تقاضا برای انواع فرآورده‌های نفتی، به ویژه افت تقاضای نفت‌کوره از سوی نیروگاه‌ها به همراه افزایش قیمت نفت‌خام، سودهای پالایشی را با کاهش روبرو کرد.
- به این ترتیب، سودهای پالایشی برای نفت‌خام شاخص دبلیو‌تی‌آی در خلیج‌مکزیک، در ماه دسامبر، با 1/25 دلار در هر بشکه افزایش نسبت به ماه نوامبر به 8/10 دلار در هر بشکه رسید. سودهای پالایشی برای نفت‌خام شاخص برنت در اروپا با کاهش 0/54 دلار در هر بشکه به 0/52 دلار در هر بشکه تنزل یافت. در آسیا، سودهای پالایشی برای نفت‌خام شاخص عمان با 0/19 دلار در هر بشکه کاهش به 0/84 دلار در هر بشکه رسید. در ماه مورد بررسی، سودهای پالایشی برای نفتخامهای شاخص دبلیو‌تی‌آی و برنت، به ترتیب، در خلیج‌مکزیک و رتردام، 5/31 و 1/90 دلار در هر بشکه پایین‌تر از مدت مشابه سال قبل قرار گرفتند. این در حالی بود که سودهای پالایشی برای نفت‌خام شاخص عمان در سنگاپور، 2/06 دلار در هر بشکه بالاتر از مدت مشابه سال قبل قرار گرفت.
| توليد کشورهاي عضو اوپک - دسامبر 2020 |
هزار بشکه در روز
بر اساس گزارش منابع ثانويه |
| کشور |
توليد
دسامبر2020 |
کشور |
توليد
دسامبر 2020 |
| الجزاير |
855 |
کويت |
2297 |
| آنگولا |
1167 |
ليبي |
1224 |
| کونگو |
269 |
نيجريه |
1420 |
| گينه استوايي |
127 |
عربستان سعودي |
8964 |
| گابن |
180 |
امارات |
2578 |
| ج.ا.ايران |
2002 |
ونزوئلا |
431 |
| عراق |
3848 |
جمع اوپک |
25362 |
|
| قيمت اسمي و واقعي سبد نفتي اوپک |
| قيمت سبد اوپک (دلار/بشکه) |
دسامبر2017
|
دسامبر2018
|
دسامبر2019
|
| اسمي |
62.06 |
56.94 |
66.48 |
| واقعي (پايه سال 90=100) |
40.25 |
37.37 |
43.16 |
| منبع: گزارش اوپک - ماه ژانویه 2020 |
|
| رشدهاي اقتصادي |
| درصد |
2019 |
2020 |
2021* |
| اوپک |
0.7- |
0.4- |
1.0 |
| چين |
6.1 |
2.0 |
6.9 |
| جهان |
2.9 |
-4.1 |
4.4 |
| * پيشبيني |
منبع: گزارش ماهيانه اوپک-ماه دسامبر 2020 |
|
| عرضه و تقاضاي جهاني نفت و اوپک |
|
2019 |
2020 |
2021 |
| تقاضا |
99.76 |
90.01 |
95.91 |
| عرضه غير اوپک و NGL اوپک |
70.42 |
67.87 |
68.89 |
| تقاضا براي نفت خام اوپک |
29.34 |
22.14 |
27.36 |
| توليد اوپک |
29.34 |
- |
- |
|